Twee steeds terugkerende vragen komen naar boven als we het over numismatiek hebben... of ze nu worden gesteld door nieuwsgierigen of meer geïnformeerden: hoe en waarom zou ik een numismatische verzameling beginnen? Moet het duur zijn?
X. Bourbon, Ph Théret en L.Schmitt
Er zijn evenveel verzamelingen als er manieren van verzamelen zijn, dit geldt voor alle vakgebieden en numismatiek vormt hierop geen uitzondering. Numismatiek is onderverdeeld in duizenden gespecialiseerde gebieden (verspreid over 2500 jaar wereldgeschiedenis) en het is heel moeilijk om meteen te weten voor welk gebied je het meest gevoelig bent, welk gebied je het meeste plezier zal geven en je nieuwsgierigheid zal voeden. Veel mensen beginnen een verzameling omdat er in een la, een donkere kelder of een stoffige zolder een oude doos tevoorschijn komt die op het eerste gezicht een schat lijkt te zijn… De eerste vragen zijn dan vaak “wat is het? Je hebt zojuist in handen gekregen wat er nog in de portemonnee van je opa zat… die iedereen was vergeten!.. en zo heb je een klein venster op de geschiedenis heropend.
Als besloten is om ze te houden, om ze de plaats terug te geven die ze in de numismatiek hebben, is de logische volgende stap om uit te zoeken wat ze zijn. Dit is de sleutel tot succes: de feiten op een rijtje zetten. Als je ‘hals over kop’ begint zonder te weten waar je naartoe gaat, is dat de beste manier om een fout te maken en snel op te geven uit wrok.
Weten wat je hebt, houdt in dat je het moet raadplegen, wat op verschillende manieren kan: een professionele numismaat bezoeken (op internet of persoonlijk komen om vragen te stellen), op zoek gaan naar numismatische literatuur, kopen of raadplegen in een bibliotheek. Afhankelijk van het feit of uit je onderzoek blijkt
dat je munten weliswaar historisch interessant zijn, maar niet zeldzaam of duur, of juist dat je de munten hebt gevonden die in 1831 uit de Bibliothèque Nationale zijn gestolen en waarvan men dacht dat ze waren omgesmolten, zullen de gevolgen voor de toekomst van je toekomstige verzameling heel verschillend zijn.
Als je munten, zoals bijna altijd het geval is, geen hoge marktwaarde hebben, weet je nu waar ze in de geschiedenis passen en kan je hun neven en nichten identificeren.
Dit stelt je ook in staat om uit te zoeken wat je mist om bijvoorbeeld van elke periode één munt van elk type te hebben. Als je niet op zoek bent naar uitzonderlijke stukken of zeldzame varianten, kun je voor een redelijk budget op een grote tafel
alles leggen wat onze directe voorouders in hun zakken, kassen en andere beurzen hadden, van de Revolutie tot de overgang naar de Euro… dat wil zeggen een geschiedenis van ongeveer 220 jaar.
Maar het is moeilijk om in het begin te weten wat je enthousiast zal maken, wat je nieuwsgierigheid zal prikkelen en van de oudheid tot onze huidige geschiedenis kunnen de gebieden heel gevarieerd zijn en een oneindig aantal perioden en mogelijkheden bestrijken. De munten die je hebt gevonden hebben iets speciaals… Raadpleeg boeken, neem een kijkje, kijk goed; praat met ervaren of professionele numismaten, van wie sommigen meer met je zullen praten dan anderen en je aanknopingspunten zullen geven. Vraag hen wat ze persoonlijk verzamelen, of zelfs “hoe” ze verzamelen. Denk aan je persoonlijke ervaringen, de streek waar je vandaan komt, je werk, je familie, de historische plaatsen die iets voor je betekenen of waar je van houdt… en de dingen zullen vanzelf vorm krijgen en er zal een hart voor verzamelen ontstaan. Een ander essentieel punt is dat je moet weten wat deze munten zijn, wat er bestaat en wat niet, wat veel voorkomt en wat uitzonderlijk is. Dit vereist discussie en veel lezen. Er zijn vaak evenveel (of meer) boeken als munten in het huis van een numismaat.
Voor moderne Franse muntslag behandelt een boek als “Le Franc, les monnaies, les archives” de hele moderne periode van de frank, vanaf de overgang naar het decimale stelsel tijdens de Revolutie tot aan de overgang naar de euro, en kan je effectief begeleiden en informeren. Er zijn talloze boeken over vrijwel alle muntsoorten en ook verkoopcatalogi zijn een bron van informatie.
Denk nooit dat het kopen van een boek in plaats van een munt een vergissing is. Het is heel vaak wat je “de volgende keer” in staat zal stellen om de spijker op de kop te slaan!!!
Als het begin van een verzameling eenmaal is gecreëerd, begint de lange weg. Kijk steeds opnieuw naar je munten, vergelijk ze met wat je kunt vinden. Het internet is tegenwoordig een venster op een immense mijn aan informatie. Ga naar professionele numismaten om uit te zoeken of datgene waarin je geïnteresseerd bent gemakkelijk te vinden is of niet (het feit dat sommige munten goedkoop zijn, betekent niet dat ze gemakkelijk te vinden zijn). Ook al is de verleiding groot, zorg ervoor dat je een aantal maanden niets duurs koopt!
Kijk rond, vergelijk, bekijk alles goed voordat je een beslissing neemt waar je later misschien snel spijt van krijgt. Er zijn tegenwoordig veel professionele websites op het internet. Breed opgezette portals over een veelheid aan zaken, zoals de site van Delcampe, zijn essentiële informatiemiddelen. Maak je vertrouwd met de periode die je interesseert (de numismaat wordt al snel een historicus op zijn eigen manier), lees de referentiecatalogi en classificeer vooral je munten. Zo kunt u beoordelen en begrijpen wat u nog mist om de verzameling compleet en samenhangend te maken.
Het laatste belangrijke punt is ook te vinden in een handtas… maar deze is van jou. Wil je een verzameling beginnen zonder vooropgezet idee? Denk na over het budget dat je erin wilt/kunt steken: er zijn spannende numismatische verzamelingen voor alle prijzen en in elk geval zal je verzameling in de loop van de tijd en met jou evolueren: heb geduld. Focus niet op de investeringskwestie. De ‘juiste’ investering is de kers op de taart. Maar zonder een taart is de kers nutteloos… uw plezier komt van het samenstellen van het geheel.
Verzamelen betekent links creëren: ze zullen nooit zo sterk zijn als wanneer je ze in je eigen gevoel verankert en deelt. Er zijn talloze liefhebbers, verenigingen en clubs waarin deze ontluikende passie tot bloei kan komen. De FFAN (www.ffan.eu), bijvoorbeeld, verenigt tientallen verenigingen en clubs in Frankrijk en België, dus misschien vind je er wel een bij jou in de buurt. Alleen met een dergelijk netwerk en de bijbehorende uitwisselingen kan je verzameling vorm krijgen.
