Toen keizer Trajanus muntstukken gebruikte voor propaganda…
Antieke muntstukken, Romeinse of andere, hebben vaak een bijzondere voorgeschiedenis. Tijdens de heerschappij van keizer Trajanus dienden ze in het bijzonder als hulpmiddelen voor propaganda. In dit artikel, dat is gewijd aan de numismatiek, vertellen we u dus graag over deze aurea, sestertiën en andere gouden of zilveren munten die hielpen om boodschappen over te brengen aan de bevolking.
Boodschappen aan de bevolking op munten
muntkant van een dupondius met de vermelding “Senatus Populus que Romanus
Trajanus was een van de keizers die het meeste munten heeft laten slaan. Een van de redenen hiervoor was de devaluatie van 107. In die tijd verminderde de zuiverheid van het zilver in de denarius, wat ervoor zorgde dat er nog aanzienlijk meer konden worden uitgebracht.
Trajanus gebruikte munten als hulpmiddel voor propaganda. De eerste munten die hij liet slaan, dateren van het begin van zijn heerschappij. Hun boodschap was dat Trajanus zijn macht heeft gekregen van de senaat.
muntkant van een sestertie met de vermelding “optimissimi principi”
In 103 ontving hij de titel van de “beste en meest nobele der prinsen”. Deze benaming zou vanaf dat moment staan op alle nieuwe muntstukken die door het keizerrijk werden uitgebracht.
Toen hij in 105 Arabia Petraea annexeerde, zouden de muntstukken “Arabia adquisita” vermelden, zodat de bevolking ervan op de hoogte was dat het territorium van het Keizerrijk was uitgebreid. Hij gebruikte dezelfde tactiek voor de munten van 116 tot 117, toen Armenië en Mesopotamië werden geannexeerd.
Dupondius van Trajanus met het schild
Laurent Schmitt van www.cgb.fr, heeft in april 2014 een uitstekende studie geschreven over de aurea van Trajanus. Trajanus droeg een schild op zijn linkerschouder. Dit geitenleer dat zijn schouders bedekte, was ook een propagandasymbool. U moet weten dat het schild vaak werd afgewerkt met het gezicht van Medusa. Voor wie het niet weet: Medusa van de Gorgonen had de kracht om alle mensen die naar haar keken onmiddellijk te doen verstenen. Het dragen van het schild en het versieren van de muntstukken was een manier om zijn onkwetsbaarheid uit te drukken ten opzichte van zijn vijanden. Dit is het geval op een aureus uit 104, de periode tijdens dewelke Trajanus en het Romeinse leger betrokken waren in de Dacische Oorlogen. Het muntstuk symboliseert zo de nakende overwinning van de onkwetsbare Trajanus op Decebalus, koning van de Daciërs.
Wie is keizer Trajanus?
Gouden sestertie van de gekroonde Trajanus
Marcus Ulpius Traianus werd geboren op 18 september 53. Rond het jaar 75 trouwde hij met Pompeia Plotina. Dit had nogal wat invloed op zijn politieke beslissingen.
Hij werd bekend onder de heerschappij van Domitianus van de Flavische dynastie (zoon van Vespasianus). Trajanus had tegelijkertijd een politieke en militaire carrière.
Toen de gek geworden Domitianus in 96 werd vermoord en geen opvolger had, besteeg Nerva, een senator van 65 (wat erg oud was in die tijd) de troon. Hij had ook geen opvolger.
Trajanus was toen gouverneur van Germania. Hij onderdrukte de revoluties in de naam van de keizer en werd door zijn mannen erg gewaardeerd. Daarom werd hij genoemd als opvolger van Nerva. De senaat was verdeeld tussen hem en Marcus Nigrinius, hoog onderscheiden generaal van Domitianus, die gouverneur van Syrië was, maar die geen antecedenten had als Trajaanse patriciërsfamilie.
Nerva koos Trajanus, die hij in 97 adopteerde. En dus werd Trajanus in 98 keizer. Hij ging echter niet meteen terug naar Rome. Hij bleef nog twee jaar in Germania om de vrede ter plaatse te consolideren.
Bij zijn aankomst in Rome in 99 maakte Trajanus een krachtig gebaar ten aanzien van de senaat: hij beloofde dat er geen enkele senator zou worden geëxecuteerd zonder proces. Dat was nieuw. De meeste keizers uit het verleden lieten zich immers niet hinderen door dergelijke procedures.
Trajanus zou bekend worden als een keizer-veroveraar. Hij zou deelnemen aan de Dacische Oorlogen, die het Keizerrijk opnieuw aanzien en rijkdom zou bezorgen. Hij annexeerde ook Arabia Petraea. Aan het einde van zijn heerschappij annexeerde hij Armenië en Mesopotamië.
Denarius met een afbeelding van keizerin Plotina
Naast deze annexaties heeft Trajanus ook veel gedaan voor de bouw van Rome. Hij werkte aan de verbetering van het Italiaanse wegennet en heeft meerdere grote havens, aquaducten, thermen en het forum gebouwd of uitgebreid.
Hij werd ook zeer gewaardeerd voor zijn sociaal beleid, waarbij hij werd bijgestaan en beïnvloed door zijn echtgenote Plotina. Ze zorgden voor de allerarmsten en hebben de belastingen in Rome veel rechtvaardiger gemaakt.
Trajanus zou door de Romeinen worden herinnerd als een van de beste keizers die ze ooit hebben gehad. Bij zijn dood in augustus 117, ten gevolge van een beroerte, werd zijn achterneef en adoptiezoon Hadrianus tot keizer gekroond. Vanaf zijn troonsbestijging organiseerde deze laatste zijn postume triomftocht. De senaat gaf aan Trajanus de status van godheid.
Ontdek de muntstukken onder Trajanus op Delcampe!
